Vitalis en verteller: 'n ondersoek na aspekte van die romankuns van Gerard Walschap
- Authors: Vaughan , F E M
- Date: 1981
- Subjects: Walschap, Gerard, 1898-1989 , Walschap, Gerard, 1898-1989 -- Criticism and interpretation , Dutch fiction -- 20th century -- History and criticism
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:3607 , http://hdl.handle.net/10962/d1003817 , Walschap, Gerard, 1898-1989 , Walschap, Gerard, 1898-1989 -- Criticism and interpretation , Dutch fiction -- 20th century -- History and criticism
- Description: In 'n hoofstuk getiteld In het teken van het persoonlijkheidsideaal in sy werk De Vlaamse Letterkunde van 1780 tot Heden bespreek R F Lissens die wegeb van die "expressionistische getij met die dood van Van Ostaijen, en die onvermoë van die roman om - op enkele min of meer geslaagde voorbeelde na - die tendense van die ekspressionisme te vertolk: verdere pogings in dié rigting loop dan ook teen die einde van die twintigerjare dood. Ook B F van Vlierden beskou die ekspressionisme as 'n in die grond ongeskikte voedingsbron vir die romangenre, met die gevolg dat die roman in dié jare - d.w.s. na die mln of meer naturalisties-impressionistiese romantradisie verteenwoordig deur Buysse, Streuvels, Timmermans, Claes - "in zijn eigen ontwikkeling op een kritiek keerpunt staat, waarbij men vooralsnog aIleen het kritieke van de situatie ziet ... Het decennium na de oorlog is in feite weinig gunstig voor de roman ... Ook P van Ostaijen heeft gepoogd een 'grote roman' te schrijven, maar deze werd nooit voltooid ... In de marge van het humanitair expressionisme ontstaan weI een aantal prozawerken, maar precies in het licht van de humanitaire poëzie is het vooralsnog duidelijk, dat deze uit een geestelijke kweeste bestaan, en dus een schakeI zijn in de ontwikkeling die van de werkelijkheid wegvoert naar een inwendig leven, naar een geestelijke ontwikkeling." Terselfdertyd, egter, is Lissens en Van Vlierden dit met J Weisgerber eens dat "het Jaar 1927 kan worden beschouwd als het begin van een nieuw tijdperk" en dat die leemte wat na die Eerste Wêreldoorlog onstaan het, weldra gevul sal word met 'n groot aantal romanwerke van 'n besondere gehalte. Die kritiek sien hierdie keerpunt met verloop van tyd al hoe duideliker in, maar erken nietemin óók dat die invloed van die modernisme, en met name die ekspressionisme, ''heilzame gevolgen heeft voor de roman. Niet vergeefs heeft deze beweging de ethische noot aangeslagen, de verantwoordelijkheidszin weer gewekt en al haar aandacht op de mens geconcentreerd. De nieuwe roman, die kort voor 1930 opkomt, kan men bezwaarlijk expressionistisch noemen, maar de grondige omkeer waar hij van blijk geeft, gebeurt ontegensprekelijk onder de invloed van het door het expressionisme gewijzigde klimaat." Anders gestel: "zij (gaan) akkoord met de veroordeling van de impressionistische en naturalistische opvattingen, maar tussen het individualisme van de 'estheten' en de humanitaire kunst van Ruimte, tussen de wetenschappelijke objectiviteit en de lyrische subjectiviteit kiezen zij doorgaans een middenweg. De nieuwe roman - en dat is de reden waarom hij deze benaming verdient - zal aan de individualiteit minder reliëf verlenen dan aan de 'persoonlijkheid', hetgeen wil zeggen dat het individu, dat zich op zichzelf bezint, aldus beseft dat het in morele of juridische zin met een gemeenschap verbonden is. Hij zal de mens tegelijkertijd in zijn individualiteit en in de eigenschappen van zijn soort beschouwen, en hoewel hij het Ik zal peilen, zal hij ook het zoeklicht richten op het onmetelijke terrein van de gemeenschappelijke waarden...". Dit is dus op die groeiende belang van 'n "persoonlijkheidsideaal, een modern humanisme dat sociaal solidair blijft doch de raadselen van de mens en het leven wil peilen" dat die klem tussen die jare 1930 en 1940 val: op "de mens op het voorplan", dus, maar óók op dié mens in gemeenskapsverband.
- Full Text:
- Date Issued: 1981
Verkenninge in die woordeskat van die poësie met spesiale verwysing na N. P. van Wyk Louw
- Authors: De Villiers, Aart
- Date: 1957
- Subjects: Louw, N. P. van Wyk (Nicolaas Petrus van Wyk), 1906-1970 -- Criticism and interpretation , Afrikaans poetry -- History and criticism
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:3644 , http://hdl.handle.net/10962/d1014742
- Description: [From Introduction]. Soos die titel aandui, wil hierdie skripsie bloot verkenninge wees. Dit sal vir die leser duidelik wees dat dieselfde metode van benadering wat ek hier op sekere aspekte van die woordeskat van van Wyk Louw se poësie toegepas het, ook op ander woordsoorte toegepas sou kan word, en ook op die werk van ander digters. As 'n mens die gegewens wat jy so verkry, histories sou beskou, sou jy 'n baie interessante kykie kry op die ontwikkeling van die woordeskat in die Afrikaanse poësie. ln die beste van een skripsie is so iets egter, soos duidelik sal blyk, nie moontlik nie. Later, voel ek, sou miskien met vrug op dié grondslag voortgebou kan word.
- Full Text:
- Date Issued: 1957
The continued viability of the discretionary Inter vivos trust as an instrument for estate planning
- Authors: Lötter, Therésilda Sieglinde
- Date: 2007
- Subjects: Taxation -- Law and legislation -- South Africa , Trusts and trustees -- South Africa , Trusts and trustees -- Taxation -- South Africa , Estate planning -- South Africa , Estates (Law) -- South Africa
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MCom
- Identifier: vital:900 , http://hdl.handle.net/10962/d1006148 , Taxation -- Law and legislation -- South Africa , Trusts and trustees -- South Africa , Trusts and trustees -- Taxation -- South Africa , Estate planning -- South Africa , Estates (Law) -- South Africa
- Description: The purpose of this study is to determine whether a discretionary inter vivos trust is still an effective instrument for estate planning. The process of estate planning, the role the trust plays in it and the background to the trust are described. The taxability and tax saving opportunities when the trust are utilised are discussed in the light of the Estate Duty Act, 45 of 1955, the Income Tax Act, 58 of 1962 (including the Eighth Schedule thereof) and the Transfer Duty Act, 40 of 1949. The opinions of tax and legal authorities in articles and relevant case law are also discussed. The impact of the "letter of wishes" on the stipulations of the trust deed is examined. Amendments to the Income Tax Act have placed a limit on the use of a trust for estate planning through a number of anti-avoidance measures, the introduction of a capital gains tax (in the Eighth Schedule) and the imposition of a high tax rate. The increase in the deduction granted in arriving at the dutiable amount of an estate, in terms of section 4A of the Estate Duty Act, from R1 500 000 to R2 500 000 has imposed a further limit on the use of the trust as an instrument in estate planning. The research demonstrates that, notwithstanding the amendments to the Income Tax Act, the trust still is a viable instrument, mainly because the trust operates as a conduit and because of its potential use in dividing taxable income amongst a number of beneficiaries. The stipulations included in the trust deed and the "letter of wishes" (if one exists), must be thought through carefully when estate planning is done, as it can give rise to the application of the general and specific anti-avoidance provisions as included in sections 7 and 103 of this Act. The research also concludes that, in assessing the effectiveness of the trust as an instrument in tax planning, the disadvantage of paying the higher transfer duty when the immovable asset is transferred to the trust should be weighed up against the possible saving in income tax and estate duty at a later stage. It is also clear that most assets owned by the trust are tax neutral, whilst many of the amendments under discussion deal with the taxability of trust income. The quantitative considerations underlying the use of the trust as part of the estate plan, remain unchanged. The research concludes by providing a framework of quantitative and qualitative criteria that can be used by an estate planner to determine whether it will be advantageous to transfer an asset to the trust to achieve the objectives of the estate plan.
- Full Text:
- Date Issued: 2007
Skoolvoorligting in die primêreskool met spesifieke verwysing na druiping van intelligente leerlinge in Kaapland
- Authors: Maritz, Jacob Petrus
- Date: 1985
- Subjects: Counseling in elementary education -- South Africa--Western Cape , School failure -- South Africa -- Western Cape
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MEd
- Identifier: vital:1366 , http://hdl.handle.net/10962/d1001432 , Counseling in elementary education -- South Africa--Western Cape , School failure -- South Africa -- Western Cape
- Description: Die doelstellings van onderwys in die primereskool maak o.a. voorsiening vir al die behoeftes van leerlinge. Om die doel te bereik is dit nood saaklik dat alle moontlike middele en dienste benut word. Skoolvoorligting maak 'n noodsaaklike deel uit van die spektrum van voorsiening. Skoolvoorligting is nie iets nuut wat van buite op die skool afgedruk word nie, maar vorm 'n integrale deel van gesonde onderwyspraktyk. Die gevaar bestaan dat skoolvoorligting sy invloed kan verloor ten koste van 'n meer a kademiesgerigte leerplan. In die lig hiervan is dit nodig om te bepaal wat die aard en doel van skoolvoorligting in die primereskool is (Introduction, p. 8)
- Full Text:
- Date Issued: 1985
Semantiese velde en die onderrig en aanleer van Xhosa-woordeskat
- Authors: Venter, Johannes Andreas
- Date: 1980
- Subjects: Xhosa language -- Semantics , Xhosa language -- Vocabulary , Xhosa language -- Study and teaching
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:3606 , http://hdl.handle.net/10962/d1003814 , Xhosa language -- Semantics , Xhosa language -- Vocabulary , Xhosa language -- Study and teaching
- Description: Uit Inleiding: Hoe belangrik is die aanleer van woordeskat by die verwerwing van 'n vreemde taal? Indien dit van besondere belang is, kan met reg gevra word: watter beginsels moet in ag geneem word by die opstel van metodes en tegnieke om die aanleer van die woordeskat met optimum effektiwiteit te laat plaasvind? Wat is die teoretiese basis vir sulke metodes en tegnieke? Hierdie is enkele vrae wat in hierdie ondersoek aan die orde sal kom. Die begrip "semantiese velde" of "betekenisvelde" is 'n idee wat in die jongste tyd heelwat aandag geniet by linguiste. Die konsep "betekenisveld" veronderstel twee kenmerke van die leksikon: 1. Dat die betekenisaspek van elke individuele leksikale item, kragtens kontras bestaan en dat hierdie kontras tussen betekeniskomponente van leksikale items in die leksikon teregkom, veral binne 'n betekenisveldsiening. 2. Dat die leksikon kragtens die relasies tussen die leksikale items 'n georganiseerde en gestruktureerde versameling is. In ons ondersoek sal dit dus hoofsaaklik gaan oor: 1. Bestaande metodes en tegnieke om woordeskat te onderrig. 2. Bestaande toerieë oor die gestruktureerdheid van woordeskat. 3. Die moontlikhede wat hierdie teorieë inhou, om die onderrig van woordeskat meer effektief te laat plaasvind.
- Full Text:
- Date Issued: 1980
Saligia
- Authors: Strydom, Gideon Louwrens
- Date: 2014
- Subjects: Creative writing (Higher education) -- Research -- South Africa , Creative writing -- Fiction , Afrikaans fiction -- Study and teaching (Higher) , Afrikaans fiction -- 21st century
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:6001 , http://hdl.handle.net/10962/d1020884
- Description: When her life starts falling apart, a journalist and writer heads for a small rural town. Here the strange and wonderful tales about a local woman ignite her curiosity. As the town's secrets unravel she finds the truth behind all the fantasies. And in fighting her own demons she makes an unusual connection to this woman. She soon realises that this connection holds the key to her own salvation. Or her downfall.
- Full Text:
- Date Issued: 2014
SABC report - Afrikaans draft 1983
- Authors: Henderson, Derek Scott
- Date: 1983
- Language: Afrikaans
- Type: text
- Identifier: vital:7463 , http://hdl.handle.net/10962/d1018340
- Full Text:
- Date Issued: 1983
SABC radio broadcast 1985
- Authors: Henderson, Derek Scott
- Date: 1985
- Language: Afrikaans
- Type: text
- Identifier: vital:7510 , http://hdl.handle.net/10962/d1018387
- Full Text:
- Date Issued: 1985
Roman-waarheid en roman-fiksie: 'n ondersoek na die waarheidsgehalte van sekere Afrikaanse aktualiteitsromans en na die waarheidsmaatstaf in die aktualiteitsromankritiek
- Authors: Mulock-Houwer, F A M
- Date: 1963
- Subjects: Afrikaans fiction -- History and criticism
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:3633 , http://hdl.handle.net/10962/d1012910
- Description: Dit het my herhaaldelik getref dat, by die beoordeling van bepaalde tipes Afrikaanse romans, deur die kritici sekere maatstawwe aangelê word wat as artistieke of literêre kriteria nie geldig, nie ter sake nie, en daarom meestal ook ontoelaatbaar is. Ek bedoel meer bepaaldelik die historiese en aktualiteitsromans: genres wat hul tematiese materiaal grotendeels betrek uit die verbye of hedendaagse "werklikheid" van die gemeenskap waartoe, in prakties alle gevalle, én die auteurs én die kritici van daardie romans behoort. Die ongeldige, slegs ten dele geldige of verkeerd gebruikte geldige kriteria vind hul oorsprong in 'n foutiewe vereenselwiging van die letterkundige kriterium "waarheid in die roman" met die aktualiteitsmaatstawwe "objektiewe werklikheid" en "oordeel oor hierdie werklikheid wat in die roman gevel word". 'n Ondersoek na die grondbeginsels van die romankritiek, die mate van ooreenkoms wat die Afrikaaner kritiek daarmee vertoon, en dus ook na die "waarheidsgehalte" van die betrokke romans self, vorm die opset van hierdie verhandeling. In die loop van die ondersoek het dit egter spoedig geblyk dat die onderwerp te wyd was, en dat dit die beste beperk kon word deur te konsentreer op 'n kleiner aantal romans binne een genre. Die keuse het geval op die aktualiteitsroman, en meer bepaaldelik op 'n negetal romans i.v.m. die "nie-blanke aktualiteit" en "rasseverhoudings in Suid-Afrika". Hierdie keuse is gedoen om twee hoofredes. Eerstens omdat die rasseprobleem veral sedert die Tweede Wêreldoorlog en meer bepaaldelik sedert die Atlantiese Oorkonde (1942) dié heersende wêreldprobleem geword het. Die rassebeleid in Suid-Afrika is derhalwe skerp in die lig gestel, met die gevolg dat Suid-Afrikaners daartoe gedryf is om hulle houding nie net in die praktyk te handhaaf nie, maar ook teoretiee en godsdienstig te verdedig. As aktualiteitsprobleem is die rassesituasie dus die interessantste en dié wat die meeste opspraak wek. Die tweede rede vir my keuae is die feit dat die kritieke oor die "romans oor rasseverhoudings", juis weens die aktualiteitstweedrag oor hierdie situasie, die volledigste voorbeeld vorm van die heersende "werklikheid"/"waarheid"-verwarring in die Afrikaanse aktualiteitsroman-kritiek. Die skripsie is in drie hoofdele verdeel: ʹn ondersoek na die waarheidemaatstaf in die kritiek, toepassing van hierdie maatstaf op romans oor die naturel en op die kritieke daaroor, en die verdere uitwerking daarvan i.v.m. romans oor die kleurling. Die nege romans wat ter sprake gebring is, mag beskou word as die noemenewaardigste kuns-en-aktualiteitspogings in hul genre, en tewens as 'n volledige aanduiding van die algemene ontwikkelingsgang van daardie genre. Die gekose volgorde van die romans dien dan ook om twee hooffaktore te omlyn: (a) die ontwikkeling van die aktualiteitsiening vanuit die idilliese plaasverband van Franz se romans, via die beperkte siening van die nie-blanke stadsproblematiek, na ʹn paging tot 'n volledige Suid-Afrikaanse probleemstelling in Rabie se Ons, die Afgod, en (b) die kunsgehalte van die betrokke romans en die mate waarin dit die draagkrag van die tendens beinvloed, en wederom die mate waarin die keuse van die tema en tendens die waarheidsgehal teen draagkrag van die romans as aktualiteitskommentare bepaal. Ons het gevolglik die romans oor die naturel, wat die eerste fase van die aktualiteitsiening behandel, in Deel II geplaas, en die romans oor die kleurling, van die staanspoor af meer problematies van aard, en as groep dié wat die mees gevorderde aktualiteitsiening vertoon in Deel III. Die slotbeskouing is ʹn kort samevatting van die mate van ontwikkeling in die Afrikaanse aktualiteitsroman oor die nie-blanke, en 'n vasstelling van die aard van die werklikheiq/waarheid-digotomie in die kritieke daaromtrent.
- Full Text:
- Date Issued: 1963
Rhodes Universiteit : Nabetragting van 1982 en vooruitsigte vir 1983
- Authors: Henderson, Derek Scott
- Date: 1982
- Language: Afrikaans
- Type: text
- Identifier: vital:7576 , http://hdl.handle.net/10962/d1018453
- Full Text:
- Date Issued: 1982
Psigobiografiese persoonlikheidsbeskrywing van Generaal Christiaan de Wet
- Authors: Henning, Riana
- Date: 2010
- Subjects: De Wet, Christiaan Rudolf, 1854-1922 Psychology -- Biographical methods Psychoanalysis Big Five model Politicians -- Psychology South Africa -- Politics and government -- 1836-1909 South Africa -- Politics and government -- 1909-1948
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Doctoral , PhD
- Identifier: vital:2990 , http://hdl.handle.net/10962/d1002499
- Description: Hierdie is 'n psigobiografiese studie van Generaal Christiaan Rudolph de Wet. 'n Psigobiografiese studie is die bestudering van 'n persoon se volledige lewe met die doel om die persoon beter te verstaan. Psigobiografiese navorsing maak gebruik van psigologiese teorieë wat aangewend word om die biografiese data van 'n persoon se lewe te beskryf en moontlik ook te verklaar. Die individu wat bestudeer word, is gewoonlik 'n bekende, invloedryke, navolgenswaardige, interessante of modelfiguur. Daar is tans 'n oplewing in die veld van psigobiografiese studies, maar daar word nog steeds nie genoeg in die akademiese veld gedoen om psigobiografiese studies te bevorder nie. De Wet (1854-1922) is vir hierdie studie gekies omdat hy 'n interessante, dog komplekse figuur was. Hy het veral tydens die Anglo-Boereoorlog in 1899-1902 bekendheid verwerf. As 45-jarige man het De Wet in die Anglo-Boereoorlog geveg en vinnig opgang as 'n militêre leier gemaak. Sy vindingryke ontsnappingspogings het die Britse magte hoofbrekens besorg. Wat De Wet verder uniek maak, is dat hy met net drie maande skoolopleiding in die parlement gedien het, as president verkies is, die hoogste gesag in die Verdedigingsmag gehad het en 'n boek oor sy oorlogsherinneringe geskryf het. Alhoewel daar akademiese werke oor De Wet bestaan, is daar tot op hede nog geen psigobiografiese studie oor hom gedoen nie. Die doel van die studie was om die mens agter die legende na vore te bring. Daar is ook gepoog om moontlike antwoorde en verklarings op onbeantwoorde vrae te gee. Die studie het van beide kwalitatiewe en kwantitatiewe data gebruik gemaak en kan as 'n psigobiografiese gevalstudie beskryf word. Die Vyf-faktor model van Costa en McCrae (1992) is op die biografiese data van De Wet toegepas om sodoende sy persoonlikheidseienskappe te beskryf. Die bevindinge het interessante persoonlikheidseienskappe van De Wet deur middel van die Vyf-faktor model aan die lig gebring. Volgens die kwalitatiewe navorsingsbevindinge was De Wet 'n vyandige, aksie-gedrewe, bevoegde, prestasie-strewende, selfgedissiplineerde, warm, openhartige, saggeaarde en beskeie persoon. Die kwalitatiewe en kwantitatiewe data-ontledings het uiteenlopende persoonlikheidskenmerke by De Wet geïdentifiseer. Die grootste verskille het by die fasette warmte, openhartigheid en altruïsme voorgekom. Die waarde van die studie is dat 'n wetenskaplike persoonlikheidsontleding van De Wet gedoen is. Dit is ook die eerste studie waar 'n teoretiese model op De Wet se persoonlikheid toegepas is. Alhoewel die studie sekere tekortkominge toon, beklemtoon dit terselfdertyd die wenslikheid daarvan om alternatiewe modelle te gebruik tydens die ontleding van persoonlikheidskenmerke. Die studie dui ook op die behoefte aan verdere navorsing, byvoorbeeld soortgelyke ontledings en vergelykings van die persoonlikhede van ander militêre bevelvoerders (De la Rey, Smuts, Beyers, Hertzog).
- Full Text:
- Date Issued: 2010
Primêre leerlinge se geskiedenispotentiaal: 'n empiriese ondersoek na senior primêre leerlinge en onderwysers se vermoë om indringende vrae oor 'n historiese gebeurtenis met begrip en insig te beantwoord
- Authors: Hattingh, Johannes Hendrik
- Date: 1989
- Subjects: History -- Study and teaching (Elementary)
- Language: Afrikaans
- Type: text , Thesis , Masters , MEd
- Identifier: vital:1362 , http://hdl.handle.net/10962/d1001428
- Description: The main aim of this research was to determine the potential of senior primary pupils and serving teachers to understand a text that is concerned with a historical event. A test was written by 136 white standard 3, 4 and 5 pupils from a Cape Province primary school, as well as 32 serving teachers from various other Cape Province primary schools. The test consisted of a text and questions based upon it. The testees had 60 minutes at their disposal to study the text and give written answers to the questions. The historical event explained in the text dealt with the Peasant Uprising that occurred in England in 1381. Eight open-ended questions were asked. The questions were graded according to difficulty and based on the model of Merrit to test the following levels of thought: knowledge, application, inference and evaluation. In the dissertation attention is paid to the following aspects: 1. Background for the research. 2. The most important theoretical aspects that play a role in the process of historical understanding. 3. A statistlcal analysis of the results obtained from the pupils and teachers, with attention to those factors that may have influenced the results e.g. verbal IQ, age, interest, etc. 4. The quality of the teachers' and pupils' answers as well as examples from their work to illustrate certain aspects. 5. The most important conclusions that can be drawn from the research. Based on their answers to the graded questions the pupils were grouped into different levels to ascertain whether a significant pattern would emerge for each standard. It became clear, however, that irrespective of age or verbal IQ the pupils could not consistently be grouped into a specific level or category. The most important conclusions of the research are the following: 1. The ability of senior primary pupils to cope with intellectually stimulating material are underestimated. 2. A variety of factors influenced the results of the pupils, but not one of the factors studied in this research was found to be of significant importance. 3. The average primary teacher do have the potential ability to cope with more difficult historical material than the present factual approach would suggest.
- Full Text:
- Date Issued: 1989
Poësie in 'n Grensland-situasie : verkenning van die ontwikkeling van 'n tema en 'n houding in die Afrikaanse digkuns
- Authors: Vorster, Jo-Anne
- Date: 1963
- Subjects: Afrikaans poetry -- History and criticism
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:3638 , http://hdl.handle.net/10962/d1013452
- Description: From Introduction. In hierdie studie word 'n poging aangewend om 'n sekere aspek van, en 'n sekere ontwikkeling binne die Afrikaanse Poesie toe te lig. Onder Afrikaanse Poësie verstaan ons enige digwerk in Afrikaans, sy dit epies, liries of dramaties. Omdat ons o.m. belangstel in 'n sekere ontwikkeling, is ons uiteraard op 'n chronologiese indeling aangewys. Verskeie faktore (geskiedenis, kwaliteit van digwerk of gebrek aan kwaliteit, ens.) het daartoe bygedra dat ons in die Afrikaanse Poësie vyf groot periodes het wat vrywel onbestrede aanvaar word: die tydperk van die Genootskappers (vóór 1900); die tydperk van die Driemanskap (tussen 1900 en 1920); die insinking van die twintigerjare (1920 tot 1934); die vernuwing van Dertig (1934 tot 1945); die jongste tydperk (tot 1962). Hierdie algemeen aanvaarde indeling dien ons doel. Dit is egter noodsaaklik om dit onomwonde te stel dat die geesteshouding van die digter, soos ons dit uit die gedig leer ken, van groter belang is by ons studie as die ontstaansdatum van die gedig.
- Full Text:
- Date Issued: 1963
Postmodernistiese vertelstrategieë in Nag van die clown van Abraham H. de Vries
- Authors: Van Heerden, Etienne, 1954-
- Date: 1996
- Subjects: De Vries, Abraham H. -- Criticism and interpretation De Vries, Abraham H. -- Nag van die clown Afrikaans fiction -- History and criticism Postmodernism (Literature) Postmodernism (Literature) -- South Africa
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Doctoral , PhD
- Identifier: vital:3595 , http://hdl.handle.net/10962/d1002170
- Description: This thesis locates Abraham H. de Vries's Nag van ale Clown witbin the self-conscious South African socio-literary climate of the eighties and analyses postmodernist narrative strategies in five stories. Surveying the debate on postmodernism, this study describes postmodernism as a nomadic, inherently contradictory and mutually informing palimpsest of texts and views the De Vries text as a problematized inscribing of subjectivity into history. , Hierdie proefskrif situeer Nag van die Clown (1989) van Abraham H. de Vries binne die selfbewuste sosioliterere klimaat van die Suid-Afrika van die dekade tagtig en ontleed postmodernistiese vertelstrategiee in vyf verhale uit die bundel. Die studie bied 'n oorsig oor die debat rondom die postmodernisme as nomadiese, weersprekende en wedersyds voedende palimpses tekste en beskou die De Vries-teks as 'n problematiserende inskryf van subjektiwiteit in die geskiedenis.
- Full Text:
- Date Issued: 1996
Poppehysie
- Authors: Arendse, Ashwin Albert
- Date: 2021-04
- Subjects: Swartlandse Kaaps poetry -- 21st century , Creative writing (Higher education) -- South Africa , Diaries -- Authorship , Afrikaans poetry -- 21st century , African literature -- History and criticism
- Language: Afrikaans
- Type: thesis , text , Masters , MA
- Identifier: http://hdl.handle.net/10962/178259 , vital:42925
- Description: My thesis, is geskryf in Swartlandse Kaaps, ’n streeksvariant van Kaaps. Die poems is free verses wat afspeel tien ie backdrop van Malmesbury en Stellenbosch se “Coloured areas” mette analysis van dialect en ideolect wat eie is annie mense wat ampe altyd feature innie stories wat ek vertel. Die thesis explore die liefde asse konsep. Dit kyk na hoe die desperate need vi absent liefde ’n toxic relationship feed tussen ’n jong couple ennie destructive impact van liefde oppe pesoon wie nooit geleer was hoe om lief te wies vi annes ie. Dan kyk ek oek na hoe die previous generations, dit van my ma en pa liefde reject et asse unaffordable excess inne community wat brutal en harsh is. Antonio Gramsci se konsep vannie organic intellectual, dien asse philosophical underpinning virrie thesis d.w.s die hoofkarakter dien asse orator virrie intellectual en cultural insights wattie everyman in sy community nie self kan express ie. Die organic intellectual express díe thoughts innie cultural taal van sy social class. Die thesis explore stories soes it vetel wôd dee mense soes my oupa en mense wattie altyd aware is dat hulle stories in hulle in hettie. In dai way val it tot some degree binne die terrain van oral traditions. Die thesis wil dip into die collective conscious vanne social group wat die worst aspects van liewe in Syd-Afrika experience et. Ek voel free verse is ie ideal form van expression vi my in regards tot die skryf van die thesis, omdat ek daamee die line successfully kan blur tussen ie ‘language of the people’ en my eie individual leaning toward poetic language en forms. In terms van style draw ek op vorige digbundels in Kaaps, most notably op Nathan Trantraal se baie controlled, free verse digbundel, ‘Alles het niet kom wôd,’en Ronelda S. Kamfer se technique van ‘oorvertel’, in haa digbundel ‘grond/Santekraam’. , Thesis (MA) -- Faculty of Humanities, School of Languages and Literatures, 2021
- Full Text:
- Date Issued: 2021-04
Paradoks as poësie: 'n ondersoek na enkele aspekte van die poësie van Breyten Breytenbach
- Authors: Van der Merwe, Anna Maria
- Date: 1975
- Subjects: Breytenbach, Breyten -- Criticism and interpretation
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Doctoral , PhD
- Identifier: vital:3636 , http://hdl.handle.net/10962/d1013302
- Full Text:
- Date Issued: 1975
Op hom die groot hosannas : enkele aspekte van die modern Christelike poësie in Afrikaans
- Authors: Bosman, Maria Elizabeth
- Date: 1989
- Subjects: Afrikaans poetry -- History and criticism , Religious poetry, Afrikaans -- History and criticism , Christian poetry, Afrikaans , Calvinism in literature , Blum, Peter, 1925-1990 , Rousseau, Ina , Cussons, Sheila , De Villiers, I. L., 1936-2009 , Cloete, T. T. (Theunis Theodorus), 1924-2015 , Spies, Lina , Müller, Petra, 1935-
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Doctoral , PhD
- Identifier: vital:3566 , http://hdl.handle.net/10962/d1002089 , Afrikaans poetry -- History and criticism , Religious poetry, Afrikaans -- History and criticism
- Description: This study is concerned with modern Christian poetry in Afrikaans. Afrikaans poetry, which initially carried the clear stamp of the Afrikaner's Calvinistic view of life, gradually assumed a new image to the extent that it could no longer be recognised as religious and specifically Calvinistic poetry. To the contrary, modern Afrikaans Christian poetry is the expression of a contemporary conceptualisation of the very same gospel. The occasional violent reaction especially of conservative institutions to so called "unchristian" modern poetry in Afrikaans during the past three decades, has prompted this study which attempts to illustrate that modern Afrikaans poetry still exhibits a strong Christian element. The essential qualities of contemporary Christian poetry in Afrikaans are illustrated in the discussion of the works of particular leading Afrikaans poets. Chapter 3 attempts to indicate a transitional stage between traditional and modern Christian poetry by means of an overview of the latest tendencies and approaches, with brief references to the recent poetry of the Louws, the poetry of Peter Blum as the initial exponent of the poetry of the Sixties, and the poetry of Ina Rousseau. The work of Sheila Cussons, eminent Roman Catholic (and thus also Christian) poet who is probably the most impressive contemporary exponent of metaphysical/mystic poetry in Afrikaans, is discussed in chapter 4. Chapter 5 illustrates the traditional Calvinistic Christian point of view and Christian experience as represented in the poetry of I.L. de Villiers. The poetification of the ministry adds new dimension to religions poetry in Afrikaans. Chapter 6 constitutes a discussion of the works of T.T . Cloete, the most significant contemporary Reformed poet in Afrikaans indicating the extent to which the many related facets embodied in his poetry consistently reflect a Christian attitude and are unified in and encompassed by the principle of Soli Deo Gloria. Chapter 7, by way of conclusion, reviews the religious poetry of Lina Spies and Petra Müller who write accessible popular poetry, nevertheless exploring interesting references. In conjunction with the poetry of Ina Rosseau, this poetry represents a contribution to modern Afrikaans religious poetry from a feminine point of view
- Full Text:
- Date Issued: 1989
Oor die kortkuns van John Miles
- Authors: De Beer, Marésa
- Date: 1988
- Subjects: Miles, John, 1938- -- Criticism and interpretation
- Language: Afrikaans
- Type: text , Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:3569 , http://hdl.handle.net/10962/d1002092
- Description: This thesis involves intensive analyses of some of the short-short stories in John Miles's Liefs nie op straat nie, in order to reveal the narrative strategies employed in each. In other words, it is geared to "the rules that govern ... textual actualization and, consequently, those rules that govern the way literary discourse functions as communication" (Riffaterre 1983: 158). Subsequently, attention is given to the interrelationship among the texts, the way in which they act upon one another and interact with the title of the volume, in order to establish the function of such relations. The following texts are analysed in consecutive chapters: "Lucy", "Lappies, kan jy my hoor, Lappies?", "Voorgevoel", "Dom Nakkie, my Dom Nakkie" and "Wie het nog Dom Nakkie gesien?", "Hy staan by die deur en hy klop", "Gustav gaan speel", and "Liefs nie op straat nie". In a concluding chapter the implications of the title are discussed with reference to all the texts in the volume, including those not analysed individually. It is concluded that, on the one hand, the expectations raised by the title are ironicized because the title is never "completed" explicitly, and because that which, by implication, should not be seen in public ("op straat"), is specifically situated in the street and scrutinized in close-up. But on the other hand the title also evokes a peculiar mentality present in all the texts, either in the narrators, or in the characters, or in both. The discussion of "Lucy" is focussed mainly on the contrast and interaction between the world of the child and that of the adult and on the way in which this interaction is actualized within the text through the contrast in the experience of time, the use of "mémoire involontaire", "durée" and the contrasts between (and overlapping of) narrative perspective and focalization. In respect of "Lappies, kan jy my hoor, Lappies?" special attention is paid to similarities and contrasts between this text and the traditional suspense story, notably the way in which conventional techniques are employed to create suspense, as well as to generate an entire subtext which eventually "relocates" the text on the niveau of the murderer's psychological dilemma. In discussing "Voorgevoel" emphasis is not placed primarily on what is conveyed by the narrator, but on the way in which his intentions are subverted both by the window pane through which he is looking and by the narration as such. In this way he is foregrounded and revealed as narrator, just as the text is foregrounded and revealed as literature, with the emphasis, in both cases, not only on their defence mechanisms but also on their impotence. "Dom Nakkie, my Dom Nakkie" and "Wie het nog Dom Nakkie gesien?" are grouped together in one chapter in order to illuminate the interaction between the two narratives in the first text, as well as the interaction between the two texts. Ultimately, they may be seen as three narratives juxtaposed through irony and relativism. The "triumph" of the "preferably not in public" mentality, both in the text and in society, is also illustrated by the interaction between the three narratives. In chapter, 5, in which "Hy staan by die deur en hy klop" is discussed, attention is focussed on the ironic function of the Biblical references, the contrast between Jan and the rest of society, and the way in which the "climax" is located within the Iserian "blank" in the text, so that the entire process of decoding is based on a filling in of that "blank" and its implications. "Gustav gaan speel" is based loosely on Barthes's lexia model, in order to determine the signifying process in the text, and also to demonstrate the way in which the text presupposes rereading. In the discussion of the title text it is revealed how the text is centered in the basic dichotomy between the narrator-as-writer and the journalist, and the way in which this polarity is relativized by the text as such. The text is demonstrated to be the credo of the volume as a whole as well as of the fiction of the Seventies in Afrikaans.
- Full Text:
- Date Issued: 1988
Narratiewe strategieë by die ondersoek van die verlede in twee romans, naamlik Lijken op liefde (1997) deur Astrid H. Roemer en Duiwelskloof (1998) deur André P. Brink
- Authors: Potgieter, Maretha
- Date: 2002
- Subjects: Roemer, Astrid. Lijken op liefde , Brink, André Philippus, 1935- Duiwelskloof
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:3578 , http://hdl.handle.net/10962/d1002151 , Roemer, Astrid. Lijken op liefde , Brink, André Philippus, 1935- Duiwelskloof
- Description: This study investigates some of the narrative strategies used by two novels, namely Lijken op Liefde (1997) by the Surinam born author Astrid H. Roemer and Duiwelskloof (1998) by the South African André P. Brink, in their exploration of and dialogue with traumatic pasts. Both texts are written within so-called postcolonial time frames, delve into the personal and collective past and attempt to provide a corrective on knowledges that used to be deemed not useful, unimportant or have been forgotten by official historiography. The theoretical base of the study is an eclectic mixture of both postcolonial and postmodern theories, throwing light on the strategies employed by these novels in order to understand, problematise and creatively exploit the past. , Hierdie studie kyk na sommige van die narratiewe strategieë binne twee romans, naamlik Lijken op Liefde (1997) deur die Surinaams-gebore outeur Astrid H. Roemer en Duiwelskloof (1998) deur die Suid-Afrikaner André P. Brink, in hulle ondersoek na en dialoog met die traumatiese verlede. Beide tekste is geskryf binne sogenaamde postkoloniale tydvakke, delf in die persoonlike en kollektiewe verlede, en verskaf ’n korrektief op die dinge wat as onbruikbaar of onbelangrik beskou is, of vergete geraak het binne die offisiële historiografie. Die teoretiese basis van die studie is ’n eklektiese mengsel van beide postkoloniale en postmoderne teorieë wat lig werp op die strategieë wat hierdie tekste gebruik om die verlede te verstaan, te problematiseer en kreatief te ontgin.
- Full Text:
- Date Issued: 2002
Mite-poësie : die mite-skepping in die poësie van William Butler Yeats en Adriaan Roland Holst
- Authors: Milne, Sarah Elizabeth
- Date: 1967
- Subjects: Yeats, W. B. (William Butler), 1865-1939 -- Poetic works , Yeats, W. B. (William Butler), 1865-1939 -- Criticism and interpretation , Roland Holst, Adrianus, 1888-1976 -- Criticism and interpretation , English poetry -- 20th century -- History and criticism , Dutch poetry -- 20th century -- History and criticism , Mythology, Celtic , Mythology in literature
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:3640 , http://hdl.handle.net/10962/d1013518
- Description: In my kennismaking met die poësie van Yeats en Roland Holst het ek onvermydelik opgemerk dat hulle sekere simbole ooreenkomstig gebruik, dat hulle dieselfde hoë, aristokratiese waardes handhaaf en gevolglik 'n afkeer het van die moderne massa-demokrasieë. Later het ek ontdek dat albei digters sterk in die Keltiese mites en sages belang gestel het en dat Roland Holst Yeats as 'n belangrike invloed eien. Dit alles, en die feit dat hulle albei enkele gegewens uit die Griekse mitologie daarby voeg in wat hulle "mites" word, het my voorgekom as goeie rede vir 'n vergelykende studie. So 'n ideë-studie het egter gedreig om iets heel anders te word as die literêre beskouing wat ek beoog het. Geleidelik het dit egter geblyk dat die mite méér moet wees dan die ideë-sisteem; en juis dit waardeur die mite meer is dan ideë-sisteem het die belangrikste regverdiging geword vir 'n vergelykende studie, en terselfdertyd, vir 'n toespitsing van die aandag op die poësie.
- Full Text:
- Date Issued: 1967